Chính phủ cho biết sau khi Luật Xây dựng (sửa đổi) được thông qua và có hiệu lực, nghị định hướng dẫn sẽ quy định thủ tục cấp phép xây dựng theo hướng tinh gọn tối đa. Hồ sơ được nộp và xử lý online, mẫu biểu được rút gọn, đồng thời nâng cao trách nhiệm của đơn vị tư vấn thiết kế nhằm đảm bảo an toàn cho công trình.
Dự kiến thời gian giải quyết hồ sơ xin cấp giấy phép xây dựng chỉ còn 7–10 ngày. Theo tính toán, việc chuyển sang xử lý trực tuyến sẽ giúp tiết kiệm khoảng 30% thời gian và chi phí.
Trong phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 24/11, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Xuân Dũng cho biết việc rút gọn hồ sơ sẽ dựa trên khai thác dữ liệu từ các cơ sở dữ liệu quốc gia về xây dựng, đất đai và dân cư. Ông nhấn mạnh việc ứng dụng dịch vụ công trực tuyến và chuyển đổi số sẽ rút ngắn đáng kể quy trình cho người dân, trong khi vẫn duy trì đầy đủ trách nhiệm quản lý nhà nước.
Hiện nay, thời gian cấp phép xây dựng là 15 ngày đối với nhà ở riêng lẻ, 20 ngày với công trình thông thường và tối đa 30 ngày đối với công trình cấp I, II.
Trong quá trình thảo luận trước đó, Chính phủ đã trình dự thảo luật hướng đến đơn giản hóa thủ tục và mở rộng các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng. Các đề xuất hiện tại miễn cấp phép cho nhà ở nông thôn (dưới 7 tầng) và công trình cải tạo không ảnh hưởng kết cấu. Một số đại biểu đề nghị xem xét mở rộng miễn phép cho nhà ở đô thị dưới 7 tầng và quy định rõ tiêu chuẩn kỹ thuật; đồng thời giao đơn vị tư vấn chịu trách nhiệm nhằm giảm gánh nặng thủ tục cho người dân.
Nhiều ý kiến gần đây phản ánh thời gian cấp phép vẫn kéo dài, tốn kém dù đã có nhiều nghị quyết cắt giảm thủ tục. Trước tình trạng này, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhiều lần yêu cầu tinh giản quy trình cấp phép và đẩy mạnh hậu kiểm.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tại phiên họp sáng nay bày tỏ đồng tình với việc rút gọn thủ tục, nhưng lưu ý cần công khai thiết kế công trình trên hệ thống thông tin quốc gia để người dân có thể giám sát.
Đối với đề xuất miễn xin phép xây dựng với nhà dưới 7 tầng tại nông thôn, Chủ tịch Quốc hội đề nghị bổ sung tiêu chí diện tích, chẳng hạn dưới 500 m² hoặc không nằm trong khu vực hành lang giao thông, di sản. Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thanh Hải cũng đề nghị làm rõ phương thức hậu kiểm, tránh tình trạng kiểm tra sau khi công trình hoàn thành mới phát hiện vi phạm, gây khó khăn và tốn kém.
Liên quan định hướng bỏ thẩm định thiết kế, Ủy ban cho rằng trao quyền tự thẩm định quá lớn cho chủ đầu tư có thể dẫn đến rủi ro nếu năng lực không đảm bảo hoặc có hành vi vi phạm.
Dự kiến Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua Luật Xây dựng (sửa đổi) vào ngày 11/12 tới.
