Diễn biến thị trường M&A bất động sản tại Việt Nam trong 10 năm qua
Báo cáo mới nhất từ Cushman & Wakefield đã chỉ ra những biến chuyển rõ rệt của thị trường M&A bất động sản Việt Nam trong suốt 10 năm qua, nổi bật với những thương vụ đáng chú ý. Năm 2014, thị trường M&A bắt đầu có những dấu hiệu khởi sắc sau cú sốc của khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Một số thương vụ nổi bật bao gồm việc Vingroup đầu tư vào dự án Times City và Novaland mua lại dự án Sunrise City từ Công ty Cổ phần Đầu tư Địa ốc No Va.
Giai đoạn 2015-2018
Trong khoảng thời gian này, thị trường M&A bất động sản tiếp tục phát triển mạnh mẽ nhờ sự tham gia của nhiều nhà đầu tư nước ngoài. CapitaLand (Singapore) đã thâu tóm 70% cổ phần của dự án The Vista tại TP.HCM. Keppel Land (Singapore) cũng đã mua lại 40% cổ phần của dự án Empire City tại Thủ Thiêm từ các đối tác Tiến Phước và Trần Thái. Tiếp theo, Mapletree Investments (Singapore) đã thực hiện giao dịch mua lại dự án Kumho Asiana Plaza tại TP.HCM từ Kumho Industrial (Hàn Quốc), và Gaw Capital Partners (Hong Kong) đã mua lại Indochina Plaza Hanoi từ Indochina Land. Frasers Property (Singapore) cũng đã thâu tóm 75% cổ phần trong một dự án tại Phú An Điền.
Theo Cushman & Wakefield, các giao dịch này đã phản ánh sự tăng trưởng nhu cầu mạnh mẽ đối với bất động sản văn phòng, khách sạn và các dự án phức hợp có vị trí chiến lược tại các thành phố lớn của Việt Nam. Đến năm 2019, thị trường M&A bất động sản ghi nhận sự gia tăng đáng kể của các thương vụ liên quan đến bất động sản công nghiệp.
Các thương vụ tiêu biểu từ 2019 đến 2022
Sự phát triển của ngành công nghiệp và sản xuất đã dẫn đến nhu cầu gia tăng về đất công nghiệp. Một số thương vụ tiêu biểu trong thời gian này bao gồm việc BW Industrial Development (liên doanh giữa Becamex IDC và Warburg Pincus) tiến hành mua lại nhiều dự án công nghiệp tại Bình Dương và Đồng Nai. Ngoài ra, Logos Property (Úc) cũng đã thực hiện giao dịch mua lại nhiều lô đất công nghiệp tại Bắc Ninh và Hải Phòng.
Trong năm 2020, mặc dù đại dịch Covid-19 đã gây ra nhiều thách thức cho thị trường bất động sản, nhưng cũng mở ra nhiều cơ hội cho các thương vụ. Một số thương vụ nổi bật bao gồm việc CapitaLand mua lại dự án Somerset Metropolitan West Hanoi và Keppel Land thâu tóm dự án Saigon Sports City. Năm 2021, hoạt động M&A bắt đầu có dấu hiệu phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch.
Các thương vụ M&A trong năm này chủ yếu tập trung vào các dự án nhà ở và văn phòng. Sau đại dịch Covid-19, thị trường M&A bất động sản đã phục hồi một cách ấn tượng, thu hút nhiều nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là từ Nhật Bản. Xu hướng này được tiếp sức bởi nhu cầu lớn về văn phòng, nhà ở và khu công nghiệp, đặc biệt tại các khu đô thị mới như Thủ Thiêm (TP.HCM) và Tây Hồ Tây (Hà Nội).
Thị trường M&A năm 2022 và 2023
Năm 2022, thị trường M&A bất động sản đạt được những giá trị kỷ lục, với nhiều giao dịch lớn đến từ các nhà đầu tư Singapore, Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc. Một số thương vụ đáng chú ý bao gồm Tập đoàn Kim Oanh hợp tác với NTT Urban Development, Sumitomo Forestry và Kumagai Gumi Co Ltd (Nhật Bản) để phát triển dự án The One World tại Bình Dương. Nishi Nippon Railroad (Nhật Bản) đã mua lại 25% cổ phần trong dự án Paragon Đại Phước từ Tập đoàn Nam Long.
Trong năm 2023-2024, thị trường tiếp tục chứng kiến nhiều thương vụ lớn, trong đó có việc Tripod Technology Corporation mua lại một lô đất công nghiệp rộng 18ha tại Bà Rịa – Vũng Tàu từ Sonadezi Châu Đức. Đây là một trong những giao dịch lớn trong phân khúc bất động sản công nghiệp, phản ánh sự phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực này.
Theo bà Trang Bùi, Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam, một trong những xu hướng nổi bật trên thị trường M&A gần đây là sự gia tăng đầu tư vào các khu công nghiệp. Sự phát triển của ngành công nghiệp và sản xuất đã tạo ra nhu cầu lớn về đất công nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang trở thành một trong những trung tâm sản xuất lớn trong khu vực.
Các khu công nghiệp tại Bình Dương, Đồng Nai và Bà Rịa – Vũng Tàu đã thu hút nhiều nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là từ Nhật Bản và Hàn Quốc. Phân khúc nhà ở cũng phát triển mạnh mẽ, với các dự án tại Hải Phòng, Nghệ An và TP.HCM thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư nhờ nhu cầu gia tăng tại các khu đô thị mới trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng và gia tăng dân số. Đồng thời, phân khúc khách sạn cũng ghi nhận nhiều thương vụ M&A tại các thành phố du lịch như Đà Nẵng và Nha Trang.
“Các yếu tố chính thúc đẩy thị trường bao gồm chính sách hỗ trợ từ chính phủ, tăng trưởng kinh tế và quá trình đô thị hóa nhanh chóng. Việt Nam đã nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh, đơn giản hóa các thủ tục hành chính và đưa ra các ưu đãi thuế, tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản”, bà Trang cho hay.
Bà Nguyễn Lê Dung, Trưởng bộ phận Môi giới và Đầu tư Savills Hà Nội, cho biết các nhà đầu tư từ Singapore, Nhật Bản và Hàn Quốc đang hoạt động rất sôi động trên thị trường bất động sản Việt Nam. Đồng thời, Mỹ và các nước châu Âu cũng ngày càng tỏ ra quan tâm tới thị trường Việt Nam.
Theo bà Dung, các nhà đầu tư hiện đang có xu hướng ưu tiên các doanh nghiệp tư nhân hơn, nhờ vào tính linh hoạt và khả năng thích ứng nhanh trong vận hành. Họ đặc biệt chú trọng tới các dự án có tiềm năng phát triển bền vững và đáp ứng đúng nhu cầu của thị trường hiện tại nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm và trải nghiệm của người tiêu dùng.
Cuối cùng, vấn đề pháp lý sẽ được đặt lên hàng đầu do ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ thực hiện dự án, cấu trúc giao dịch và kế hoạch tài chính của nhà đầu tư.
